Mali’nin merkezindeki Mopti Ulu Camii’nin restorasyon töreninde İslami ilahiler, ezanlar ve Kur’an-ı Kerim tilavetleri ile anlamlı bir atmosfer oluşturuluyor.
Sudan mimari tarzında tasarlanan ve genellikle Komoguel Camii olarak bilinen Mopti Ulu Camii, 12 ila 76 metrekarelik bir alanı kaplamaktadır. Mali’nin merkezindeki bu cami, 1933-1935 yılları arasında inşa edilmiş olup, 1908 yılında yapılan önceki caminin yerini almıştır.
Ağa Han Kültür Vakfı’nın restore etmesi istendiğinde, Mopti Ulu Camii tehlikeli bir durumda bulunuyordu. Yıllar boyunca cemaatin toprak ve pirinç samanı ile düzenli bakım yapması sayesinde ayakta kalmıştı. Her yıl Mopti kasabasından birkaç kişi bir araya gelerek camiye çamurdan yeni bir cübbe giydiriyor.
Yaklaşık 45 yaşındaki Amadou Ba, gençliğinden beri camiyi restore etme törenlerine katılmakta ve bu sürecin önemli bir parçası olmaktadır.
Bir gelenek
“Bu törene katılmam için beni ilk getiren büyükbabamdı. O zamanlar sadece sekiz yaşındaydım. Kur’an-ı Kerim okuduk ve tamamen çamura bulandık,” diyor Amadou Ba.
Mopti’den pek çok kişi gibi, Bay Ba da bu döngüsel geleneği yaşamak için uzun bir yol kat etmiş ve caminin kasabanın kültürel gururu olduğunu vurgulamış. Şu anda Bamako’da yaşayan 45 yaşındaki Ba, “Bu töreni hiç kaçırmıyorum,” şeklinde belirtiyor.
Mopti Ulu Camii, 31 metre uzunluğunda, 17 metre genişliğinde ve 15 metre yüksekliğindedir. Cami, banco tuğlalarla inşa edilmiş olup, aynı malzemeyle sıvanmıştır. İki bölümden oluşan yapının bir kısmı kapalı, diğer kısmı ise avludur. Binayı çevreleyen 2.40 ila 2.90 metre yüksekliğinde bir çevre duvarı bulunmaktadır. Çatı, Mekke’nin yönünü gösteren kıble duvarına paralel olarak hizalanmış masif sütunlarla desteklenmektedir.
Yeniden birleşme
Bay Ba için bu etkinlik, sadece camiyi restore etmekle sınırlı değil; aynı zamanda Mopti’den uzakta yaşayan aile ve arkadaşlarını bir araya getirmek anlamına da geliyor. Komoguel Camisi, namaz vakitlerinde, özellikle de Cuma namazlarında Mopti’deki en fazla sayıda ibadet edeni ağırlıyor. Bu birleştirici karakter, camiyi sosyal bağların korunması ve güçlendirilmesi için bir araç haline getiriyor.
Yerel halkın önde gelen isimlerinden Amadou N’diaye, Mopti’yi her yıl restore etme geleneğinin binanın her zaman bir gurur sembolü olarak kalmasını sağlayacağına inanıyor. Mali’de nüfusun yaklaşık %95’ini Müslümanlar oluşturuyor ve cami, tarihi, mimari, kültürel ve ruhani önemiyle büyük bir cazibe merkezi oluşturuyor.
Bay N’diaye, “Umarım bu gelenek nesilden nesile aktarılmaya devam eder… Umarım torunlarım ve torunlarımın torunları da caminin restorasyonunda yer alırlar,” diyerek sözlerini tamamlıyor.
