1896 yılından bu yana gerçekleştirilen Yaz Olimpiyat Oyunları, üçüncü kez Fransa’nın başkenti Paris’te düzenlenecek.
Modern olimpiyatların başladığı 1896 yılından bu yana gerçekleştirilen 29 olimpiyat organizasyonundan 16’sı Avrupa, 6’sı Kuzey Amerika, 4’ü Asya, 2’si Avustralya ve 1’i Güney Amerika kıtasında yapıldı.
Düzenlendiği kentin adıyla anılan olimpiyat oyunları, bugüne kadar 19 ülkenin toplam 23 şehrinde gerçekleştirildi. 1904 yılında Saint Louis, 1932 ve 1984’te Los Angeles, 1996 yılında da Atlanta kentinde olimpiyat oyunları yapılan ABD, toplam 4 organizasyonla bu heyecanın en fazla yaşandığı ülke oldu.
ABD’den sonra olimpiyat oyunlarına en fazla ev sahipliği yapan ülke, 3 organizasyonla İngiltere olurken, Yunanistan, Fransa, Avustralya, Almanya ve Japonya da ikişer kez olimpiyat oyunlarının organizasyonunu üstlendi.
Yunanistan’daki olimpiyat oyunları başkent Atina’da (1896, 2004), Fransa’daki olimpiyatlar başkent Paris’te (1900, 1924), İngiltere’deki olimpiyatlar başkent Londra’da (1908, 1948, 2012), Japonya’daki olimpiyatlar başkent Tokyo’da yapılırken, Almanya’daki olimpiyatlar Berlin (1936) ve Münih’te (1972), Avustralya’dakiler ise Melbourne ile Sidney’de gerçekleştirildi.
Çin, İspanya, Güney Kore, SSCB, Kanada, Meksika, Japonya, İtalya, Finlandiya, Hollanda, Belçika ve İsveç olimpiyatlara birer kez ev sahipliği yaptı.
2024 Olimpiyat Oyunları’nı düzenleyecek Fransa, üçüncü kez bu organizasyona ev sahipliği yapacak. Olimpiyat oyunları, 100 yıl aradan sonra bir kez daha Paris’te gerçekleştirilecek.
Bu arada, 1906’da olimpiyatların 10. yılı nedeniyle Yunanistan’ın başkenti Atina’da resmi olmayan olimpiyat oyunları düzenlendi. Organizasyonda madalya verilmesine rağmen Uluslararası Olimpiyat Komitesi, bu dereceleri değerlendirmeye almadı.
Londra 3 olimpiyata ev sahipliği yaptı
Olimpiyat oyunlarına bugüne kadar en fazla ev sahipliği yapan kent, İngiltere’nin başkenti Londra (1908, 1948 ve 2012) oldu.
Londra’yı ikişer organizasyonla Tokyo (1964-2020), Atina (1896-2004), Los Angeles (1932-1984) ve Paris (1900-1924) izledi.
Olimpiyat düzenleyen diğer şehirler ise Rio de Janeiro (2016) Pekin (2008), Sidney (2000), Atlanta (1996), Barcelona (1992), Seul (1988), Moskova (1980), Montreal 1976), Münih (1972), Meksiko (1968), Roma (1960), Melbourne (1956), Helsinki (1952), Berlin (1936), Amsterdam (1928), Anvers (1920), Stockholm (1912) ve Saint Louis (1904).
Daha önce 1900 ve 1924 olimpiyatlarına ev sahipliği yapan Paris, 2024’ü de düzenleyerek Londra’yı yakalayacak.
Müslüman ülkelere verilmedi
Olimpiyatları düzenleme hakkı bugüne dek nüfusunun çoğu Müslüman olan ülkelere verilmedi. İstanbul, İskenderiye, Kahire, Kuala Lumpur, Taşkent, Bakü ve Doha, toplam 14 kez adaylık başvurusu yaparken, hiçbirinde oylamayı geçemedi.
Türkiye, İstanbul’la 5 kez adaylık başvurusunda bulunup, 3 kez resmi aday statüsü kazandı ama yapılan oylamalarda olimpiyat düzenleme hakkını elde edemedi.
İstanbul, 2000, 2004, 2008, 2012 ve 2020 olimpiyatları için adaylık başvurusunda bulundu. 2004 ve 2012’de ilk aşamayı geçemeyen Türkiye, diğer 3 olimpiyatta ise oylamalarda kaybetti.
Son 2020 olimpiyatları oylamasında finale kalan İstanbul, daha önce bu oyunları düzenleyen Tokyo ile girdiği yarışı kazanamadı.
Olimpiyatlara adaylığını açıklayan ilk müslüman ülke Mısır oldu. Mısır, 1916’da İskenderiye ile aday olurken, Berlin’e verilen oyunlar 1. Dünya Savaşı nedeniyle yapılamadı. 1936’da İskenderiye yeniden adaylığını açıklarken, oyunların Berlin’de yapılmasına karar verildi.
Mısır’ın başkenti Kahire ve Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur 2008’e, Özbekistan’ın başkenti Taşkent 2000’e, Azerbaycan’ın başkenti Bakü ve Katar’ın başkenti Doha da 2016 ile 2020’ye aday olmalarına rağmen seçilemedi.
33. Yaz Olimpiyat Oyunları
Paris Olimpiyatları, “33. Yaz Olimpiyat Oyunları” olarak anılacak olmasına karşın, bugüne kadar gerçekleştirilecek 30. olimpiyatlar olarak tarihe geçecek.
Almanya’nın Berlin kentinde yapılması planlanan 1916 olimpiyatları, Birinci Dünya Savaşı nedeniyle gerçekleştirilemedi. 1940 yılında Japonya’nın başkenti Tokyo’nun ev sahipliğinde düzenlenmesi planlanan olimpiyat oyunları, Japonya ile Çin arasında çıkan savaş nedeniyle bu kentten alınarak Finlandiya’nın başkenti Helsinki’ye verildi. İkinci Dünya Savaşı’nın patlak vermesi üzerine bu kent de organizasyonu gerçekleştiremedi. 1944’te Londra’da düzenlenmesi planlanan olimpiyat oyunları da yine İkinci Dünya Savaşı yüzünden yapılamadı.
Olimpiyatlar ve ev sahibi ülkeler
Olimpiyat oyunlarına bugüne kadar ev sahipliği yapan ülkeler şöyle:
Organizasyon | Ülke | |
Tokyo 2020 | Japonya | |
Rio 2016 | Brezilya | |
Londra 2012 | İngiltere | |
Pekin 2008 | Çin | |
Atina 2004 | Yunanistan | |
Sidney 2000 | Avustralya | |
Atlanta 1996 | ABD | |
Barcelona 1992 | İspanya | |
Seul 1988 | Güney Kore | |
Los Angeles 1984 | ABD | |
Moskova 1980 | SSCB | |
Montreal 1976 | Kanada | |
Münih 1972 | Batı Almanya | |
Meksiko 1968 | Meksika | |
Tokyo 1964 | Japonya | |
Roma 1960 | İtalya | |
Melbourne 1956 | Kanada | |
Helsinki 1952 | Finlandiya | |
Londra 1948 | İngiltere | |
Berlin 1936 | Almanya | |
Los Angeles 1932 | ABD | |
Amsterdam 1928 | Hollanda | |
Paris 1924 | Fransa | |
Anvers 1920 | Belçika | |
Stockholm 1912 | İsveç | |
Londra 1908 | İngiltere | |
St. Louis 1904 | ABD | |
Paris 1900 | Fransa | |
Atina 1896 | Yunanistan |