Uganda Milletvekilleri, ülkenin kahve düzenleyicisinin işlevlerini Tarım Bakanlığı’na bağlayacak bir yasa tasarısını kabul etti.
Ugandalı milletvekilleri, ülkenin kahve düzenleyici kurumunun feshedilmesinin ve işlevlerinin tarım bakanlığına devredilmesinin önünü açan 2024 Ulusal Kahve (Değişiklik) Yasa Tasarısı’nı yasalaştırdı.
Milletvekilleri, Çarşamba günü Meclis Başkanı Anita Among’ın “kötü davranış” olarak nitelendirdiği olay nedeniyle 12 üyenin görevden uzaklaştırıldığı parlamento oturumunda yasa tasarısını geçirdi. Bu olay, günün erken saatlerinde oturumların geçici olarak ertelenmesine yol açmıştı.
Meclis Başkanı Among, Çarşamba günü yapılan parlamento oturumuna en az 305 milletvekilinin katıldığını söyledi.
Uganda Tarım Bakanı Frank Tumwebaze, Uganda Kahve Geliştirme Kurumu’nun (UCDA) tüm işlevlerinin devralınması hamlesinin “hükümetin kaynakları üzerindeki mali yükü hafifleteceğini” söyledi.
‘İsrafçı yönetimin yükü’
Bakan, UCDA’nın “israfçı bir yönetim ve harcama yükü altında olduğunu, ancak tarım bakanlığının bu işlevleri daha az maliyetle yerine getirebileceğini” sözlerine ekledi.
Muhalefet milletvekilleri ve kahve yetiştiriciliğinin önemli bir topluluğu olan Buganda’dan gelenler, UCDA’nın işlevlerinin Tarım Bakanlığı tarafından devralınmasının kahve üretimi ve ihracatını etkileyeceğini söyleyerek yasa tasarısına karşı çıktı.
Yasa tasarısına karşı çıkanlar, 30 yıldan uzun süredir varlığını sürdüren UCDA’nın, etkili kalite kontrol ve fiyatlandırma politikalarıyla Uganda’nın kahve sektörünün istikrara kavuşturulmasında önemli bir rol oynadığını söyledi.
Uganda bugün Etiyopya’nın ardından Afrika’nın ikinci büyük kahve ihracatçısı konumundadır.
Sektör milyonlarca kişiye istihdam sağlıyor
Uganda 2022 yılında kahve ihracatından yaklaşık 813 milyon dolar kazanırken, Etiyopya 1,5 milyar dolar kazandı.
Afrika’nın diğer önemli kahve üreticileri ise Ruanda, Kenya, Tanzanya, Fildişi Sahili ve Burundi’dir.
Uganda’da kahve sektörü yaklaşık 5 milyon kişiye istihdam sağlıyor ve 1,8 milyondan fazla hane bu ürünü yetiştiriyor.
Uganda’da kahve endüstrisinden doğrudan veya dolaylı olarak faydalanan kişi sayısı yaklaşık 12 milyondur. Bu rakam, 45 milyonluk nüfusa sahip ülke için kahvenin ne kadar önemli olduğunu göstermektedir.
Yavaş yavaş artan
Uganda Tarım Bakanı Bright Rwamirama, parlamentoya yaptığı açıklamada, kahve sektörünün sekteye uğramaması için UCDA’nın tasfiyesinin üç yıl içinde kademeli olarak gerçekleştirileceğini söyledi.
UCDA’nın görevleri arasında kahve kalitesinin kontrolü, tüm kahve ihracatlarının sertifikasyonu, hükümete kahve fiyatlandırması konusunda danışmanlık yapılması, Uganda kahvesinin uluslararası alanda tanıtılması, kahve endüstrisinin denetlenmesi ve sektör politikalarının oluşturulması yer almaktadır.
Uganda’nın 2023/2024 mali yılında UCDA’ya yaklaşık 65 milyar Uganda Şilini, yani yaklaşık 18 milyon dolarlık bir bütçe tahsis edildi.
Uganda Devlet Başkanı Yoweri Museveni’nin kahve tasarısını onaylaması, yeniden değerlendirilmek üzere parlamentoya geri göndermesi veya imzalamayı reddetmesi için 30 günü var.
Ve eğer 30 gün içinde tasarı hakkında işlem yapmazsa, bu sürenin sonunda tasarı yasalaşır.
