ABD’nin Güney Afrika Büyükelçisi Reuben Brigety, 10 Ocak 2025’ten itibaren istifa edeceğini duyurdu.
ABD’nin Güney Afrika Büyükelçisi Reuben Brigety, başkanlık sistemindeki değişikliğin ardından prosedüre uygun olarak 10 Ocak 2025’te istifa edeceğini duyurdu.
Brigety’nin istifası, ABD’nin Kenya Büyükelçisi Meg Whitman’ın da Başkan Donald Trump’ın seçim zaferinin ardından istifasını vermesinden bir hafta sonra geldi.
Brigety yaptığı açıklamada, “Bugün, Güney Afrika Hükümeti’ne, başkanlık yönetiminin değişmesi sırasında standart prosedüre uygun olarak, 10 Ocak 2025’te Güney Afrika’daki ABD Büyükelçisi görevinden istifa edeceğimi bildirdim. Bu görevi üstlenmek ve Amerika Birleşik Devletleri ile Güney Afrika arasındaki güçlü ilişkiyi geliştirmek benim için büyük bir onurdu,” dedi.
ABD büyükelçilerinin başkanın isteği doğrultusunda görev yaptığını belirten Başkan, ABD’deki son seçimlerle birlikte Amerikan halkının ülkenin gelecekteki gidişatı konusunda tercihini ortaya koyduğunu söyledi.
‘Dikkat çekici ilerleme’
Görev süresi boyunca değerlendirmelerde bulunan Brigety, ABD ile Güney Afrika’nın ortaklıkta “dikkat çekici ilerleme” kaydettiğini söyledi.
“Ticarette, AGOA (Afrika Büyüme ve Fırsat Yasası) aracılığıyla Güney Afrika işletmelerinin ABD pazarına erişimini destekledik ve otomotiv, mineraller, kimyasallar, tarım ürünleri ve ulaştırma sektörlerine yatırımları teşvik ettik” dedi.
Büyükelçi, bu girişimlerin ülkenin ekonomik kalkınmasına önemli katkı sağladığını ve Güney Afrika’da 267 binden fazla kişiye iş imkânı sağladığını söyledi.
Ancak birçok Afrika ülkesi, ABD’nin 2000 yılından bu yana Afrika ülkeleri ile imzaladığı ve bu ülkelere ürünlerini gümrüksüz olarak ABD pazarına sokma olanağı tanıyan çok taraflı bir anlaşma olan AGOA programının, Eylül 2025’te sona ermesi durumunda Trump yönetimi tarafından yenilenmeyebileceğinden endişe ediyor.
Tercihli ticaret statüsü
Cape Town merkezli Adalet ve Uzlaşma Enstitüsü’nün politika ve analiz programı başkanı Jan Hofmeyr, “AGOA kaldırılırsa birçok Afrika ülkesi ABD ile tercihli ticaret statüsünü kaybedecek ve bu durum ekonomilerini etkileyecek” dedi.
Hofmeyr, Trump’ın seçim kampanyasında tüm ithalatın yaklaşık yüzde 10’una genel bir liman tarifesi uygulayacağını belirttiğini söyledi.
Kâr amacı gütmeyen Uluslararası Medya Destek (IMS) kuruluşunun Afrika Danışmanı Rashweat Mukundu, Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada, “Rusya’ya yakınlaşan Güney Afrika gibi bazı ülkelerin de serbest ticaret anlaşmasından (AGOA) çıkarılma hedefi olabileceği yönünde endişeler var.” dedi.
Sağlık işbirliği
Brigety de ABD ile Güney Afrika arasındaki küresel sağlık alanındaki iş birliğinin özellikle etkili olduğunu, ABD Başkanı’nın AIDS Yardım Acil Planı aracılığıyla HIV/AIDS ve tüberkülozla mücadelede önemli ortak yatırımlar yapıldığını söyledi.
“Bu çabalar, milyonlarca Güney Afrikalının sağlık ve refahını gözle görülür biçimde iyileştirdi ve ülkenin sağlık sistemlerini güçlendirdi” dedi.
Ayrıca Güney Afrika ile birlikte COVID-19 salgınına karşı mücadele etmek, aşı üretim kapasitelerini artırmak, sağlık güvenliğini ve eşitliğini geliştirmek için çalıştıklarını söyledi.